Click to enlarge
ေျမမ်က္ႏွင္ျပင္အက်ယ္အ၀န္း ၆၇၆ ၅၇၈ ကီလိုမီတာစတုရန္းရွိသည့္ျမန္မာႏိုင္ငံသည္အေရွ႕ေတာင္အာရွကၽြန္းဆြယ္ တြင္ဒုတိယအႀကီးမားဆံုးႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံျဖစ္ပါသည္။ တရုပ္ႏိုင္ငံ၊အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္နယ္နိမိတ္ခ်င္းထိစပ္ လ်က္ရွိၿပီး၊ အိႏၵိယတိုက္ငယ္ႏွင့္ကပ္လ်က္တည္ရွိသည့္ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အာရွတိုက္သို႔သြားရာလမ္းဆံုတြင္တည္ရွိပါ သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏စစ္မွန္ေသာအထိမ္းအမွတ္လကၡဏာႏွင့္ပင္မေက်ာရိုးျဖစ္ေသာ ဧရာ၀တီျမစ္သည္ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ေျမာက္ ဖက္မွေတာင္ဖက္ဆီသို႔စီးဆင္းလ်က္ရွိၿပီး ၂၁၇၀ ကီလိုမီတာခန္႔ရွည္လ်ားပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြြင္ တေပါင္းတစည္းတည္းျဖစ္ျခင္းႏွင့္ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံုစုေ၀းေနထိုင္ျခင္းဆိုသည့္စကားလံုးမ်ား၏အ တြင္းသေဘာမွာခက္ခဲနက္နဲသည္ဟုဆိုသည္ထက္ပင္ပို၍နက္ရိႈင္းေသာအဓိပၸါယ္ရွိေနပါသည္။ ေဒသအသီးသီး၏ေျမ မ်က္ႏွာျပင္မ်ားအပါအ၀င္ႏိုင္ငံေရးအရပါတေပါင္းတစည္းတည္းျဖစ္ေၾကာင္းသိျမင္ႏိုင္ေလာက္သည့္ၾကန္အဂၤါလကၡဏာ မ်ားျဖင့္ တေပါင္းတစည္းတည္းျဖစ္ေသာႏိုင္ငံအျဖစ္ခ်ယ္မႈန္းရန္ႀကိဳးပမ္းလ်က္ရွိေသာျမန္မာႏိုင္ငံ၏အေျခအေနမွာပိုမို ရႈပ္ေထြးလ်က္ရွိပါသည္။
၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ေကာက္ယူခဲ့ေသာသန္းေခါင္စာရင္းအရျမန္မာႏိုင္ငံတြင္တရား၀င္ေနထိုင္လွ်က္ရွိသူလူ ဦးေရမွာ ၅၁.၅ သန္းရွိၿပီး အမ်ားစုမွာျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားျဖစ္ပါသည္။
Click to enlarge
ျမန္မာတိုင္းရင္းသားအုပ္စုသည္ ရန္ကုန္၊ဧရာ၀တီ၊ပဲခူး၊မႏၱေလး၊စစ္ကိုင္း၊မေကြးႏွင့္ တနသၤာရီေဒသမ်ားရွိအဓိကက် ေသာေျမျပန္႔ေဒသမ်ားတြင္ေနထိုင္ၾကၿပီး လူဦးေရစာရင္းဇယားအရသာမကႏိုင္ငံေရးအရပါႏိုင္ငံအေပၚတြင္လႊမ္းမိုးမႈရွိ ပါသည္။ျမန္မာတိုင္းရင္းသားမ်ားေနထိုင္သည့္ေဒသ ၇ ခု၏အထက္ပိုင္းေဒသတြင္တိုင္းရင္းသားျပည္နယ္ မ်ားဟုေခၚ ဆိုသည့္ “ကခ်င္” “ရွမ္း” “ကယား” “ကရင္” “မြန္” “ခ်င္း” “ရခိုင္” စသည့္လူနည္းစုတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးအ မ်ားစု၏ဇာတိေျမျဖစ္ေသာျပည္နယ္မ်ားတည္ရွိေနပါသည္။ ၎တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားသည္ျမန္မာႏိုင္ငံရွိစုစုေပါင္းလူ ဦးေရ၏ သံုးပံုတစ္ပံုခန္႔ရွိကာ အမ်ားစုမွာေတာင္တန္းေဒသမ်ားတြင္ေနထိုင္ၾကၿပီး၊ အဓိကအားျဖင့္နယ္စပ္ေဒသမ်ားရွိ ေတာင္တန္းေဒသမ်ားတြင္ေနထိုင္ၾကပါသည္။ ၎တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားေနထိုင္ရာေဒသမ်ားမွာသဘာ၀သယံဇာတ မ်ားေပါၾကြယ္၀သျဖင့္ လူအမ်ားကစိတ္၀င္စားၾကပါသည္။ ထိုတိုင္းရင္းလူမ်ိဳးမ်ား၏ ဘာသာစကား၊ ယံုၾကည္မႈ၊ ဓေလ့ ထံုးစံ၊ စာရိတၱေရးရာအမွားအမွန္ခြဲျခားမႈစံႏႈန္းမ်ားႏွင့္ဘ၀တြင္အေရးအႀကီးဆံုးအရာမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ျမန္မာလူမ်ိဳးႏွင့္ ကြဲျပားျခားနားၿပီး အစိုးရအစဥ္အဆက္ကထိုတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားအားတေပါင္းတစည္းတည္းျဖစ္ေစရန္အင္အားသံုး ၍ႀကိဳးပမ္းခဲ့ပါသည္။
ျပင္သစ္ႏိုင္ငံထက္အနည္းငယ္ပို၍ႀကီးေသာျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစု ၁၃၅ စုရွိေၾကာင္းလက္ရွိအစိုးရမွတ ရား၀င္အသိအမွတ္ျပဳထားပါသည္။
တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ျမန္မာႏိုင္ငံလြတ္လပ္ေရးရရွိခ်ိန္မွစတင္၍ဗဟိုအစိုးရကႏိုင္ငံေတာ္ ကိုတေပါင္းတစည္းတည္းျဖစ္ေစရန္အတြက္ ျဖစ္ႏိုင္လွ်င္ႏိုင္ငံေရးအရေသာ္လည္းေကာင္း ေတာ္လွန္ပံုကန္မႈမ်ားႏွင့္ၾကံဳ ေတြ႔ရလွ်င္ စစ္ေရးအရေသာ္လည္းေကာင္း အစဥ္အျမဲႀကိဳးပမ္းခဲ့ပါသည္။
အခ်ိဳ႕ေသာတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ား - အထူးသျဖင့္ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားကဲ့သို႔ဗုဒၶဘာသာကိုသက္၀င္ယံုၾကည္သူမ်ားက ျပည္မႏွင့္ေကာင္းမြန္ေသာဆက္ဆံေရးကိုဆက္လက္ထိန္းသိမ္းထားရန္လိုလားၾကပါသည္။ ကခ်င္လူမ်ိဳးစသည္ကဲ့သို႔ ေသာအျခားတိုင္းရင္းသားအုပ္စုမ်ားႏွင့္ပဋိပကၡမ်ားျဖစ္ပြားေနဆဲျဖစ္ေသာေၾကာင့္ လြတ္လပ္ေရးရရွိၿပီးႏွစ္ေပါင္း ၇၀ ခန္႔ ၾကာျမင့္သည့္တိုင္ေအာင္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကိုေဆာင္ရြက္ေနရဆဲျဖစ္ပါသည္။
ထိုရႈပ္ေထြးမႈမ်ားႏွင့္ မတည္ၿငိမ္မႈျဖစ္ႏိုင္ေျခမ်ားေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားကိစၥသည္ျမန္မာႏိုင္ငံ၏အနာဂတ္ကို အဆံုးအျဖတ္ေပးမည့္အခ်က္ျဖစ္လာပါသည္။ စင္စစ္ေသာ္ကားတပ္မေတာ္မွျမန္မာႏိုင္ငံကိုတေပါင္းတစည္းတည္း ျဖစ္ေအာင္ျပဳလုပ္ရာတြင္ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားလႊမ္းမိုးထားေသာဗဟိုဦးစီးစနစ္ကိုေက်းဇူးတင္ရမည္ျဖစ္ၿပီး၊ လက္ရွိအစိုးရကတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားအေရးကိစၥကို တပ္မေတာ္ျဖင့္ဖိအားေပးမႈအသံုးမျပဳဘဲကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ မၾကာမီကေပၚေပါက္လာေသာဒီမိုကေရစီစနစ္အတြင္း အစိုးရသည္ႏိုင္ငံေတာ္ပံုစံသစ္ကိုရွာေဖြရေတာ့မည္ ျဖစ္ၿပီး ေဒသခံတိုင္းရင္းသားမ်ားပါ၀င္လာသည့္ - တေပါင္းတစည္းတည္းျဖစ္ေသာ - သို႔ေသာ္တစ္သားတည္းမဟုတ္ ေသာႏိုင္ငံေတာ္မွာ ထြက္ေပါက္တစ္ခုျဖစ္လာႏိုင္ပါသည္။
The first difficulty when talking about this country, is to give it a name. Indeed "Burma" in French, is not the official name of the country anymore since June the 18th 1989.. The Burmese military regime promulgated the 15/89 Law to "Burmanize" the names of the cities, rivers, mountains and administrative regions. This is why the country became the "Union of Myanmar", to show its emancipation from the British colonial heritage. The junta affirmed the term “Myanmar” could include all minorities in opposition to the term “Burma”, referring to the dominant ethnic group, the Burmans (or Bamar). The term “Union” was used to underline the unity of the country, and its population, particularly valued by the Army. Several members of the international community refused to consider this new name as legitimate, in order to show their opposition to the former dictatorship, which had just violently dampened the students riots for democracy. While France kept the name "Birmanie" for linguistic and cultural reasons, Great Britain and the USA kept “Burman” for political concerns.
In the context of the One Myanmar project, we decided to use the name "Myanmar" for the country, and "Yangon" for the former capital “Rangoon” – after 1989.
The word "Burmese" qualifies Myanmar’s inhabitants, when "Bamar" is referring to the members of the main ethnic group. For the names of ethnic groups, we strive to use the most commonly used names.
In the same way than Claude Levi-Strauss did, we choose to make ethnic groups names invariables, whether they qualify an inhabitant or they are nominalized.
The Strand Hotel built in Rangoon in 1896
is still a famous hotel of Yangon today.
Philip Adolphe Klier
၂၀၁၅ ခုႏွစ္ေရြးေကာက္ပြဲအားျမန္မာႏိုင္ငံ၏ဒီမိုကေရစီအသြင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ေနာက္ဆံုးစမ္းသပ္ခ်က္အျဖစ္လူ မ်ားကယူဆေနၾကပါသည္။ ၿပီးခဲ့ေသာႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္း ႏိုင္ငံေရးနယ္ပယ္တြင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားစတင္ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး မီဒီယာအားစိစစ္တည္းျဖတ္မႈကိုဆိုင္းငံ့ေပးထားခဲ့ျခင္း၊ ပါတီစံုစနစ္ကိုျပန္လည္ရရွိလာျခင္း ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား မ်ားလႊတ္ေပးျခင္းတုိ႔အတြက္ေက်းဇူးတင္ရမည္ျဖစ္ပါသည္။ ၎တို႔မွာအလြန္လွ်င္ျမန္စြာျဖစ္ေပၚတိုးတက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါ သည္။
ဤေရြးေကာက္ပြဲတြင္ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံမွေပၚထြက္လာေသာ မဲအမ်ားဆံုးရရွိသူအႏိုင္ရသည့္ “First-past-the-post” စနစ္ ျဖစ္ေသာ uninominal voting စနစ္ကိုအသံုးျပဳမည္ျဖစ္ပါသည္။ ဤစနစ္တြင္မဲအမ်ားဆံုးရရွိေသာကိုယ္စားလွယ္ ေလာင္းအားေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္မည္ျဖစ္ပါသည္။ ဤဥပေဒျပဳေရြးေကာက္ပြဲမွ အထက္လႊတ္ေတာ္(အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္) အတြက္တပ္မေတာ္သားမဟုတ္သည့္အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ၁၆၈ ဦး၊ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ (ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္) အတြက္တပ္မေတာ္သားမဟုတ္သည့္လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ၃၃၀ ဦးအပါအ၀င္တိုင္းေဒသႀကီးႏွင့္ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို ၅ ႏွစ္သက္တမ္းတာ၀န္ထမ္းေဆာင္ရန္အတြက္ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ မည္ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေနာက္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ကို္ယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ တပ္မ ေတာ္သားလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားစသည့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္အစုအဖြဲ႔သံုးဖြဲ႔ျဖင့္ဖြဲ႔စည္းထား ေသာ သမၼတေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ေရးအဖြဲ႔က အဖြဲ႔တစ္ဖြဲ႔လွ်င္ဒုတိယသမၼတတစ္ဦးစီကိုခ်ယ္တင္ေျမွာက္ၿပီးလွ်င္ျပည္ ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္အားလံုးပါ၀င္ေသာ သမၼတေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ေရးအဖြဲ႔က သမၼတကိုေရြးခ်ယ္တင္ ေျမွာက္မည္ျဖစ္ပါသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ၂၀၀၈ ခုႏွစ္အေျခခံဥပေဒအရ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္တြင္တပ္မေတာ္သည္လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စား အေရအတြက္၏ ေလးပံုတစ္ပံုကိုရယူထားၿပီး၊ တိုင္းေဒသႀကီးႏွင့္ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္တြင္လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ အေရအတြက္၏သံုးပံုတစ္ပံုကိုရယူထားပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္တပ္မေတာ္သည္ ႏိုင္ငံေရးဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားခ်မွတ္ျခင္း ႏွင့္ လႊတ္ေတာ္လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ ႀကီးမားေသာလုပ္ပိုင္ခြင့္ရွိေနဆဲျဖစ္ပါသည္။
ေျမာက္ျမားစြာေသာပါတီမ်ားကိုကိုယ္စားျပဳသည့္ မ်ားျပားေသာအေရအတြက္ျဖစ္သည့္ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း ၆၀၀၀ ေက်ာ္မွာေရြးေကာက္ပြဲတြင္၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ရန္မွတ္ပံုတင္ထားၿပီးျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္၎၏ၾသဇာအာဏာတည္တံ့ ခိုင္ၿမဲရန္အတြက္မ်က္ႏွာပ်က္ရမည့္အျဖစ္မ်ိဳးမျဖစ္ေပၚေစရန္ေမွ်ာ္လင့္ထားသည့္ ျပည္ေထာင္စုၾကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ပါတီႏွင့္ေက်ာ္ၾကားထင္ရွားေသာေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဦးေဆာင္သည့္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ပါတီစသည့္အ တိုက္အခံပါတီႏွစ္ခုမွသာမဲအမ်ားဆံုးရရွိမည္ျဖစ္ပါသည္။
ယခင္အာဏာရွင္စစ္အစိုးရ၏အဖြဲ႔၀င္ေဟာင္းမ်ားျဖစ္ၾကသည့္ ျပည္ေထာင္စုၾကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီေခါင္းေဆာင္ မ်ား သည္၎တို႔၏ဂုဏ္သိကၡာကိုထိန္းသိမ္းႏိုင္ရန္အတြက္ ႏိုင္ငံေရးေျပာင္းလဲမႈတြင္၎တို႔၏ပံုရိပ္ကိုျမွင့္တင္ႏိုင္ရန္မ ၾကာေသးမီကျဖစ္ေပၚခဲ့ေသာဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈမ်ားကိုအသံုးခ်ရန္ဆံုးျဖတ္မည္မွာေသခ်ာလ်က္ရွိပါသည္။ အျခားတစ္ဖက္ တြင္မူအမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ပါတီမွာမဲမ်ားမ်ားရရန္ေရပန္းစားလ်က္ရွိပါသည္။ သို႔ေသာ္ျငားလည္း ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္မွာ လႊတ္ေတာ္အမတ္အျဖစ္ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ျခင္းခံရသည့္တိုင္ ျပည္ပႏိုင္ငံတြင္ေဆြမ်ိဳးမ်ားရွိေန သည့္အတြက္တည္ဆဲဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒအရ သမၼတျဖစ္လာႏိုင္မည္မဟုတ္ပါ။
ဤပါတီႀကီးႏွစ္ခု၏လြန္ဆြဲပြဲအျပင္ တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ားဟုရည္ညႊန္းေလ့ရွိေသာ ေဒသခံပါတီအားေရြးခ်ယ္ႏိုင္ပါ သည္။ ၎တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ားသည္ မွတ္ပံုတင္ထားသည့္ ပါတီ ၉၃ ခု၏သံုးပံုႏွစ္ပံုနီးပါးမွ်ရွိၿပီး ထိုပါတီမ်ား၏ရည္ ရြယ္ခ်က္မွာ လူနည္းစုအုပ္စုမ်ားကေဒသတြင္းတြင္လႊမ္းမိုးႏိုင္ရန္ျဖစ္ပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏အဓိကက်ေသာေျခလွမ္းတစ္ရပ္ျဖစ္သည့္ေရြးေကာက္ပြဲအႀကိဳကာလတြင္ ျမန္မာလူမ်ဳိးမ်ား၏ ေမွ်ာ္လင့္ ခ်က္မ်ား၊ ေၾကာက္ရြံ႕မႈမ်ားႏွင့္ သံသယမ်ားအား ေျပာင္းလဲျခင္းသံစဥ္မ်ားမွျခယ္မႈန္းေဖာ္ျပေပးသြားမည္ျဖစ္ပါသည္။
အာဏာရွင္စစ္အစိုးရမွရာစုႏွစ္တစ္၀က္ေက်ာ္ၾကာေအာင္အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္လြတ္လပ္ေရးရရွိခဲ့သည့္ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္မွစ၍တစ္ခါမွ်ၾကံဳေတြ႔ဖူးျခင္းမရွိေသာႏိုင္ငံငံေရးအသြင္ကူးေျပာင္းမႈမ်ား ၂၀၁၀ ခုႏွစ္မွစတင္ျဖစ္ေပၚလာခဲ့ပါသည္။ ပထမဆံုးေသာအရပ္သားတစ္ပိုင္းအစိုးရသည္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မတ္လတြင္စတင္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ပါသည္။ ထိုအခ်ိန္မွစ၍သ မိုင္းတြင္အရွည္ၾကာဆံုးျဖစ္ေသာႏွစ္ ၆၀ ေက်ာ္ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ပြားေနသည့္ႏိုင္ငံအားၿငိမ္းခ်မ္းေစရန္ႀကိဳးပမ္းခဲ့ၿပီး အလြန္ေရွး က်ေနေသာစနစ္ကိုအစဥ္အဆက္က်င့္သံုးခဲ့သည့္ႏိုင္ငံတြင္စီပြားေရးတံခါးဖြင့္ခဲ့ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ေနာင္လာမည့္ႏွစ္မ်ားသည္ ျမန္မာ့ေျမတြင္ ႏိုင္ငံေရးအရသာမကစီးပြားေရးအရပါအသြင္းကူးေျပာင္းရာတြင္အဆံုးအျဖတ္ေပးမည့္ႏွစ္မ်ားျဖစ္လာမည္ျဖစ္ပါ သည္။ ေရရွည္အတြက္ဆိုလွ်င္လြတ္လပ္ေရးရရွိသည့္အခ်ိန္မွစတင္၍မုန္တိုင္းထန္ခဲ့ေသာျမန္မာႏိုင္ငံ၏သမိုင္းေၾကာင္းက ၂၀၁၅ ခုႏွစ္အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲေၾကာင့္ေပၚေပါက္လာေသာေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားအေၾကာင္းရွင္းျပႏိုင္ပါလိမ့္မည္။
General Aung San in the 40's
၁၈၈၆ ခုႏွစ္မွစတင္၍ျမန္မာ့နယ္ေျမအမ်ားစုမွာၿဗိတိသွ်လက္ေအာက္သို႔က်ေရာက္ခဲ့ပါသည္။ ကိုလိုနီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးသည္ယခင္ရွိ ခဲ့သည့္ႏိုင္ငံအုပ္ခ်ဳပ္မႈပံုစံကိုဖ်က္ပစ္ၿပီး ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားထက္ပို၍သစၥာရွိသည္ဟုယူဆရေသာ တိုင္းရင္းသားလူနည္းစုမ်ားကို အားထားလာခဲ့ပါသည္။ ကိုလိုနီစနစ္လက္ေအာက္မွရုန္းထြက္ရျခင္းမွာျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ခါးသီးလွပါသည္။ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္တြင္ ေခတ္သစ္ျမန္မာႏိုင္ငံကို စတင္တည္ေထာင္သူႏွင့္ႏိုင္ငံ၏သူရဲေကာင္းျဖစ္ေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းျဖစ္လာမည့္သူသည္တိုင္းျပည္လြတ္လပ္ေရးရရွိႏိုင္ ရန္အတြက္ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္ႏွင့္အတူဂ်ပန္စစ္တပ္မ်ားခ်ဥ္းနင္း၀င္ေရာက္ရာတြင္ပါ၀င္လာခဲ့ပါသည္။ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ဇႏၷ၀ါရီလ ၂၇ ရက္ေန႔တြင္တိုင္းျပည္ကိုတစ္ႏွစ္အတြင္းလြတ္လပ္ေရးေပးမည့္စီမံခ်က္ပါရွိသည့္ ေအာင္ဆန္းအက္တလီစာခ်ဳပ္ကို ျမန္မာ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔မွလက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ပါသည္။ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္မ်ားအပါအ၀င္ၿဗိတိသွ်ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏အဓိကတာ၀န္မွာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားျပားစြာစုေပါင္းေနထိုင္ လွ်က္ရွိေသာျမန္မာႏိုင္ငံအားနဂိုအတိုင္းစည္းလံုးစြာဆက္လက္တည္ရွိေနေစေရးျဖစ္ပါသည္။ ထိုတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား၏သ မိုင္းေၾကာင္းတြင္ မိမိလက္ေအာက္သို႔ေရာက္ေအာင္သြတ္သြင္းျခင္းတို႔မရွိခဲ့ဘဲ ရႈပ္ေထြးေသာမဟာမိတ္ျပဳမႈမ်ားႏွင့္ပဋိပကၡျဖစ္ ပြားမႈမ်ားရွိေနခဲ့ပါသည္။
မၾကာမီမွာပင္ရွမ္းျပည္နယ္၏ၿမိဳ႕ငယ္ေလးတစ္ခုျဖစ္ေသာ ပင္လံုၿမိဳ႕တြင္ေဆြးေႏြးပြဲကိုစတင္ျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္။ ထိုေဆြးေႏြးပြဲ တြင္တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ား၏ကိုယ္စားလွယ္မ်ားစုေ၀းပါ၀င္ခဲ့ၾကၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ေက်ာ္ၾကားေသာစကားျဖစ္သည့္ “ျမန္မာလူမ်ိဳးတစ္ေယာက္ကတစ္က်ပ္ရတယ္ဆိုရင္သင္လည္းဘဲတစ္က်ပ္ရလိမ့္မယ္” ဆိုသည့္စကားအရျမန္မာျပည္သူမ်ား ၏သာတူညီမွ်ရွိမႈအတြက္တရား၀င္လက္ခံသည့္သေဘာတူညီခ်က္ကိုရရွိခဲ့ပါသည္။ ယေန႔တိုင္ေအာင္ပင္လူနည္းစုတိုင္းရင္း သားလူမ်ိဳးမ်ား၏ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားမွာထိုသေဘာတူညီခ်က္အေပၚတြင္အေျချပဳထားပါသည္။ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္၊ဇူလိုင္လ ၁၉ ရက္ေန႔တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းလုပ္ၾကံခံရပါသည္။ လြတ္လပ္ေရးသူရဲေကာင္းျဖစ္ေသာဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းသည္ သူ႕လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား၏ေအာင္ျမင္မႈမ်ားကိုမေတြ႔ခဲ့ရရွာပါ။ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ဇႏၷ၀ါရီလ ၄ ရက္ေန႔တြင္ျမန္မာႏိုင္ငံလြတ္လပ္ေရးရပါသည္။ ဦးႏုသည္ မ်ားစြာေသာျပည္နယ္ႏွင့္တိုင္းမ်ားကိုအထူး အခြင့္အေရးမ်ားေပးထားသည့္ဖက္ဒရယ္လႊတ္ေတာ္စနစ္၏၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္လာပါသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ရွမ္းျပည္နယ္ႏွင့္ကရင္ နီျပည္နယ္မ်ားသည္ ၁၀ ႏွစ္ကာလၿပီးဆံုးလွ်င္ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု၏အဖြဲ႔၀င္အျဖစ္မွႏႈတ္ထြက္ခြင့္ကိုသီအိုရီအရ ရရွိၾကပါ သည္။ လူမႈေရး၊ ႏိုင္ငံေရး ႏွင့္ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ေတာင္းဆိုမႈမ်ားကိုေနာက္ခံထားၿပီးလြတ္လပ္ေရးရၿပီးသည့္ေနာက္ကၽြမ္း က်င္မႈမရွိဘဲစီမံအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ လြတ္လပ္ေရးရရွိသည့္ပထမႏွစ္မွာပင္ ျပႆနာရပ္မ်ားျဖစ္ေပၚလာခဲ့ၿပီးကစဥ္႔ကလ်ား ျဖစ္ခဲ့ပါသည္။ လႊတ္ေတာ္စနစ္သည္ မတူကြဲျပားေသာအက်ိဳးစီးပြားမ်ားအတြက္ ေက်နပ္ဖြယ္ရာမျဖစ္ခဲ့ဘဲ မၾကာမီမွာပင္တိုင္း ျပည္ကိုတစ္စစီၿပိဳကြဲေစမည့္ျပည္တြင္းစစ္စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့ပါသည္။ ႏိုင္ငံအႏွံ႔မလံုျခံဳမႈမ်ားျဖစ္ေပၚခဲ့ၿပီးျမန္မာ့တပ္မေတာ္သည္ ဗဟိုအစိုးရအား တစ္ဖြဲ႔ၿပီးတစ္ဖြဲ႔ဆန္႔က်င္ခဲ့ေသာ မြန္၊ရွမ္း၊ကရင္ႏွင့္ကခ်င္သူပုန္မ်ားကိုထိန္းခ်ဳပ္ရန္ခက္ခဲခဲ့ပါသည္။ လြတ္လပ္ေရးရရွိၿပီးေနာက္ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ အတြင္းႏိုင္ငံ၏စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ လံုျခံဳေရးဆိုင္ရာမ်ားအားစိစစ္အကဲျဖတ္မႈရ လဒ္မ်ားမွာထိတ္လန္႔ဖြယ္ရာျဖစ္ပါသည္။
၁၉၆၂ ခုႏွစ္တြင္အရပ္သားအစိုးရအားအဓမၼဖယ္ရွား၍တပ္မေတာ္မွအာဏာသိမ္းခဲ့ပါသည္။ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္အဖြဲ႔၀င္ျဖစ္ၿပီးဗိုလ္ ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏မိတ္ေဆြေဟာင္းလည္းျဖစ္သူဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းသည္ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ဆိုရွယ္လစ္မူ၀ါဒမ်ားေရာေႏွာထားသည့္ အမ်ားႏွင့္မတူေသာဆိုရွယ္လစ္စနစ္ျဖစ္သည့္ “ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္” ျဖင့္ျမန္မာႏိုင္ငံကိုအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ပါသည္။ တိုင္းျပည္ထူ ေထာင္ရာတြင္အဓိကေဆာင္ရြက္သည့္တပ္မေတာ္သည္ အေျဖရွာရန္လိုအပ္ေနသည့္တိုင္းရင္းသားမ်ားျပႆနာကိုေျဖရွင္းႏိုင္ ျခင္းမရွိဘဲအဓမၼလုပ္ေဆာင္ျခင္းျဖင့္ တပ္မေတာ္အားအမ်ားကမႏွစ္သက္သည့္အျဖစ္ကိုပိုမိုဆိုး၀ါးလာေစခဲ့ပါသည္။
Aung San Suu Kyi gives speech to her supporters on the 17th of january 2012.
cc Htoo Tay Zar
၁၉၈၈ ခုႏွစ္တြင္ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာအေရးအခင္းကဦးေန၀င္းကိုရာထူးမွႏႈတ္ထြက္သြားေစသည္။ “ႏိုင္ငံေတာ္ၿငိမ္၀ပ္ပိျပားမႈတည္ ေဆာက္ေရးအဖြဲ႔” ဟုေခၚေသာအာဏာရွင္စစ္အစိုးရမွအာဏာရလာသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏သမီးေဒၚေအာင္ဆန္းစု ၾကည္သည္ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔အလည္အပတ္ေရာက္ရွိေနစဥ္စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအားလူထုမွဆန္႔က်င္သည့္အေရးအခင္းျဖစ္ေပၚေနခ်ိန္ ျဖစ္ၿပီးထိုအခ်ိန္မွစတင္၍ႏိုင္ငံေရးေလာကအတြင္း၀င္ေရာက္လာခဲ့သည္။ (ထိုအခ်ိန္ကေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္သူမ၏ခင္ ပြန္းႏွင့္အတူလန္ဒန္တြင္ေနထိုင္လွ်က္ရွိပါသည္။)။ မၾကာမီမွာပင္သူမသည္တစ္ႏိုင္ငံလံုးအတြက္ဒီမိုကေရစီေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကို ရုပ္လံုးေပၚေစခဲ့ပါသည္။ အာဏာရွင္စစ္အစိုးရသည္ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္တြင္လႊတ္ေတာ္ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပေပးရန္လက္ခံခဲ့ေသာ္ လည္းရလဒ္မ်ားကိုတရား၀င္အတည္ျပဳရန္ျငင္းဆိုခဲ့ပါသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးျဖစ္လာသည့္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ပါတီသည္ စင္စစ္တြင္မဲအမ်ားစုကိုရရွိခဲ့ၿပီး လြႊတ္ေတာ္၏ ၈၀% ေသာေနရာမ်ားကိုရရွိခဲ့ပါသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ဇူလိုင္လမွစတင္၍ေနအိမ္တြင္အက်ယ္ခ်ဳပ္ခ်ထားျခင္းခံခဲ့ရၿပီး ထိုေနအိမ္အက်ယ္ ခ်ဳပ္တြင္ယာယီလႊတ္ေပးသည့္အခ်ိန္အထိ ၆ ႏွစ္ၾကာေအာင္ေနထိုင္ခဲ့ရပါသည္။ ရန္ကုန္ရွိသူမ၏ေနအိမ္တြင္ေနထိုင္ေနစဥ္အ တြင္း ေရြးေကာက္ပြဲတြင္မဲအမ်ားဆံုးအႏိုင္ရရွိျခင္းႏွင့္ ႏိုဘယ္ဆုရရွိျခင္း(၁၉၉၁) တို႔ကိုၾကံဳေတြ႔ခဲ့ရပါသည္။ သို႔ေသာ္ျမန္ႏိုင္ငံသည္၎၏အထီးက်န္ေနတတ္သည့္အေလ့အက်င့္မွတစ္ေျဖးေျဖးတစ္စစတိုးတက္ေျပာင္းလဲလာခဲ့ပါသည္။ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ဇူလိုင္လတြင္ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ေဒသတြင္းႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ဆက္ဆံေရးပိုမိုအားေကာင္းလာခဲ့ၿပီး အာဆီယံအဖြဲ႔၀င္ႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံျဖစ္လာခဲ့ပါသည္။ အာဏာရွင္စစ္အစိုးရမွ၎၏ပံုရိပ္ကိုျမွင့္တင္ရန္ႀကိဳးပမ္းခဲ့ၿပီး ၁၉၉၇ ခုႏွစ္တြင္ “ႏိုင္ငံေတာ္ေအး ခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးေကာင္စီ” ဟုအမည္ေျပာင္းခဲ့ပါသည္။ သို႔ေသာ္ျငားလည္း ႏိုင္ငံေရးအတိုက္အခံမ်ားကိုစနစ္တက် ေခ်မႈန္း၍ေထာင္ခ်ခဲ့ၿပီး လူထုအားႏိုင္ငံေတာ္မွအခ်ိန္ျပည့္ေစာင့္ၾကည့္ေနခဲ့ပါသည္။
၂၀၀၃ ခုႏွစ္တြင္ဦးခင္ညြန္႔အား၀န္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ခန္႔အပ္ခဲ့ၿပီး ဦးခင္ညြန္႔ကသူ၏ ဒီမိုကေရစီသို႔အဆင့္ ၇ ဆင့္ျဖင့္ကူးေျပာင္း ေသာစီမံခ်က္ျဖစ္သည့္ “စည္းကမ္းျပည့္၀ေသာဒီမိုကေရစီလမ္းျပေျမပံု” ကိုေၾကျငာခဲ့ပါသည္။ ထိုအေတာအတြင္းျမန္မာႏိုင္ငံ သည္တစ္ျဖည္းျဖည္းခ်င္းတံခါးဖြင့္၀ါဒကိုက်င့္သံုးလာပါသည္။ တစစႏွင့္ႏိုင္ငံတစ္၀ွမ္းလံုးသို႔အင္တာနက္ျဖန္႔က်က္လာသည့္အ တြက္ျပင္ပကမာၻမွသတင္းအခ်က္အလက္စီးဆင္းမႈတိုးတက္လာခဲ့ပါသည္။
Monks protesting in Yangon during the Saffron revolution in 2007.
cc Juan Pablo Arancibia Medina
၂၀၀၇ ခုႏွစ္သည္ “ေရႊ၀ါေရာင္ေတာ္လွန္ေရး” ဟုေနာက္ပိုင္းတြင္ေခၚတြင္ခဲ့ေသာလူထုဆႏၵျပပြဲမ်ားေၾကာင့္ထင္ရွားခဲ့ၿပီး ထိုဆႏၵျပပြဲမ်ား၏ေနာက္ပိုင္းတြင္ေစ်းႏႈန္းမ်ားရုတ္တရက္ျမင့္တက္သြားခဲ့ပါသည္။ စစ္တပ္၏အၾကမ္းဖက္ျခင္းမခံရေအာင္ထိုအ ခ်ိန္အထိကာကြယ္ေပးထားျခင္းခံရေသာဗုဒၶရဟန္းေတာ္မ်ားသည္လမ္းမ်ားေပၚသို႔ထြက္လာၾကၿပီး ထိုရဟန္းေတာ္မ်ားကိုလူထု ဆႏၵျပပြဲတြင္ပါ၀င္သူမ်ားကေဘးမွ၀န္းရံကာကြယ္ေပးၾကပါသည္။ ေနာက္တစ္ႏွစ္တြင္ ဆိုင္ကလုန္းမုန္တိုင္းတိုက္ခတ္မႈေၾကာင့္ ဧရာ၀တီျမစ္၀ွမ္းေဒသမွာအႀကီးအက်ယ္ပ်က္စီးခဲ့ၿပီး အနည္းဆံုးလူေပါင္း ၁၃၈,၀၀၀ ေသဆံုးခဲ့ပါသည္။ ထိုသဘာ၀ေဘးအႏၱ ရာယ္ႀကီးသည္ ႏိုင္ငံေတာ္၏ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔အစည္းအသစ္အတြင္းတပ္မေတာ္၏က႑ကိုလံုျခံဳစိတ္ခ်ရေစရန္ကာကြယ္ေပး ထားသည့္အျငင္းပြားဖြယ္ရာဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကိုလက္ခံအတည္ျပဳမည့္ ျပည္သူ႔ဆႏၵခံယူပြဲမတိုင္မီကေလးတြင္ျဖစ္ပြားခဲ့ ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ “လမ္းျပေျမပံု” ၏အဆင့္ ၇ ဆင့္တြင္အဆင့္ ၅ ျဖစ္ေသာ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ႏို၀င္ဘာလလႊတ္ေတာ္ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပၿပီးေနာက္ ႏိုင္ငံ၏အထိမ္းအမွတ္လကၡဏာျဖစ္ေသာေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုလႊတ္ေပးခဲ့ပါသည္။ သမၼတသစ္ဦးသိန္းစိန္သည္ ၂၀၁၁ ခု ႏွစ္မတ္လတြင္ရာထူးကိုလက္ခံယူခဲ့ပါသည္။ ရာထူးရယူအၿပီးမၾကာမီတြင္သမၼတဦးသိန္းစိန္သည္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား လႊတ္ေပးျခင္းႏွင့္အဓိကက်ေသာတိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ အပစ္အခတ္ရပ္ဆဲေရးသေဘာတူညီခ်က္တို႔ကို လက္မွတ္ေရးထိုးျခင္းအားေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါသည္။ ထို႔အျပင္လႊတ္ေတာ္အသစ္သည္ လြတ္လပ္စြာေရးသားေျပာဆိုခြင့္ႏွင့္ ႏိုင္ငံ ျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈတို႔ကိုခြင့္ျပဳေပးထားသည့္ ျပဳျပင္ထားေသာဥပေဒေရးရာမူေဘာင္ကိုထုတ္ျပန္ခဲ့ပါသည္။ ထို႔ေနာက္ ၂၀၁၂ ခု ႏွစ္ဧၿပီလတြင္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပၿပီး အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္မွေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္အတူပါတီ၀င္ ၄၁ ဦးတို႔သည္လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအျဖစ္ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ျခင္းခံခဲ့ရၿပီး ထိုနည္းျဖင့္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး၏သာတူ ညီမွ်မႈမရွိေသာအတိုင္းအတာကိုသက္ေသျပခဲ့ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ႏိုင္ငံေရးနယ္ပယ္မွာတပ္မေတာ္၏ၾသဇာအာဏာလႊမ္းမိုး မႈေအာက္တြင္တည္ရွိေနေသးေသာ္လည္း က႑မ်ားစြာတြင္အကူူးအေျပာင္းမ်ားစြာျဖစ္ေပၚခဲ့ပါသည္။
Thein Sein and the american president Barack Obama at Yangon on the 19th of november 2012.
cc Pete Souza
အာဏာရွင္စစ္အစိုးရမွ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ၾကာေအာင္အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ဒီမိုကေရစီခရီးလမ္းကိုခ်ီတက္ေနၿပီျဖစ္ပါသည္..........
ONE MYANMAR ျမန္မာႏိုင္ငံအားစိတ္၀င္စားမႈအသစ္ျဖစ္ေပၚေနသည့္အခ်ိန္တြင္ထြက္ေပၚလာျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံလြတ္လပ္ေရးရရွိၿပီးသည့္အခ်ိန္မွစ၍ ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ႏိုင္ငံေရးအသြင္ေျပာင္းလဲမႈစပ္ကူးမတ္ကူးကာ လအား ၄ ႏွစ္ၾကံဳေတြ႔ျဖတ္ေက်ာ္ခဲ့ၿပီးျဖစ္ပါသည္။၂၀၁၅ ခုႏွစ္ေရြးေကာက္ပြဲအား ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ဒီမိုကေရစီအသြင္ကူး ေျပာင္းမႈကာလအတြက္ေနာက္ဆံုးေျခလွမ္းအျဖစ္ယူဆရေသာေၾကာင့္ ONE MYANMAR ျမန္မာႏိုင္ငံရွိအမွန္တစ္ကယ္ ျဖစ္ေပၚလွ်က္ရွိသည့္အားလံုးေသာေနာက္ခံအတြင္းေရးအေၾကာင္းအရာမ်ားကိုအေထာက္အထားျဖင့္ခ်ယ္မႈန္းေဖာ္ျပ မည္ျဖစ္ပါသည္။
ယခုအခ်ိန္တြင္ျမန္မာႏိုင္ငံသားဆိုသည္မွာမည္သည့္အဓိပၸါယ္ကိုေဖာ္ေဆာင္ပါသနည္း? ႏိုင္ငံတကာသတင္းစာမဂၢဇင္း မ်ားတြင္ကၽြႏု္ပ္တို႔ဖတ္ရႈရေသာထူးဆန္းၿပီးတစ္ခါတစ္ရံအသံထြက္ကိုမဖတ္ႏိုင္သည့္တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားမွာမည္သူ မ်ားျဖစ္ပါသနည္း? ႏိုင္ငံေရးအသြင္ကူးေျပာင္းျခင္းဆိုသည္မွာ၎တို႔အတြက္မည္သည့္အဓိပၸါယ္ကိုေဖာ္ေဆာင္ပါသ နည္း? ႏိုင္ငံအတြင္းတြင္လက္ရွိျဖစ္ေပၚလွ်က္ရွိေသာႏိုင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲမ်ားအားလူတိုင္းကစစ္မွန္ေသာဒီမိုကေရ စီအသြင္ေျပာင္းလဲေရးအျဖစ္ရႈျမင္ပါသလား?
ONE MYANMAR offers :
ONE MYANMAR ၿပီးျပည့္စံုစြာရုပ္လံုးေဖာ္ခံစားၾကည့္ရႈႏိုင္ရန္အတြက္တင္ဆက္ပံုက႑ ၃ မ်ိဳးျဖင့္ခ်ယ္မႈန္းတင္ဆက္သြားမည္ျဖစ္ပါသည္။
အသြင္းကူးေျပာင္းေရးကိုေဖာ္ေဆာင္ေနသူ ၁၀ ဦးႏွင့္ ေျပာင္းလဲျခင္း၏ သက္ေရာက္မႈကိုခံယူရသည့္ ျမန္မာ ၁၀ ဦးတို႔ ၏အေသးစိတ္အေၾကာင္းအရာမ်ားမွတစ္ဆင့္ ေရြးေကာက္ပြဲအႀကိဳကာလရွိႏိုင္ငံ၏ႏိုင္ငံေရးႏွင့္စီးပြားေရးအေျခအေနတို႔ ကိုျခံဳငံုသံုးသပ္ထားသည့္ျဖစ္ရပ္မွန္ဇာတ္လမ္းမ်ားကိုတင္ဆက္ျပသျခင္း။
One ျမန္မာ - အသြင္ကူးေျပာင္းျခင္း၏မ်က္ႏွာစာမ်ား
ေမးခြန္းထုတ္စရာျဖစ္သည့္ ျမန္မာျပည္သူမ်ား၏တေပါင္းတစည္းတည္းျဖစ္ျခင္း ႏွင့္ ကြဲျပားျခားနားသည့္ယဥ္ေက်းမႈဓ ေလ့ထံုးစံမ်ား ႏွင့္ပတ္သက္၍သရုပ္မွန္ကိုေပၚလြင္ေစသည့္ လွပေသာဓါတ္ပံုမ်ားကိုတင္ဆက္ျပသျခင္း။
တေပါင္းတစည္းတည္းျဖစ္ျခင္းႏွင့္မတူကြဲျပားျခင္း - ျမန္မာႏိုင္ငံ၏အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလရွိစိန္ေခၚမႈမ်ား
Citizen initiatives
The Embassy of France in Myanmar supports civil society organizations involved in the preparation of 2015 general elections. The projects have been selected in the field of voter education, media capacity and election monitoring, with a strong focus on gender and marginalized population’s inclusion .
• Green Peasant Institute
This Civil society organization from the southern region of Myanmar (Irrawaddy) organizes 20 trainings on Civic & Voter education to farmers and fishermen from July to October, in order to raise their awareness on their political rights few weeks before crucial elections.
• Generation Tree
This young women based Civil society organization managed 15 voter education trainings in the region of Mandalay and in Mon and Shan States. Its enthousiasm and its dynamism allowed it to not only sensitize many citizens on elections' stakes, but also to ease the dialgue between communities and local authorities.
• Myanmar Centre for Inclusive Development
Association dedicated to the promotion of disable people's rights, MCID is leading a study on the access to the electoral process, sentizes key stakeholders (politcal parties and medias) to the issue of accessibility via voter education training and is producing a short advocacy film on disable people's access to elections.
• Kan Baw Zar Youth Library
Civil society organization and library, KBZ Youth has been travelling around the Shan State from July to September, calling for citizens to check the voter lists and organizing voter education trainings where it is most needed, in remote areas.
• Community Agency for rural Development
Thanks to this civil society organization based in the remote Chin State, in the North-west of the country, ethnic population extremely isolated from 45 villages access to voter education trainings, before decisive elections.
• Media for Community This association has organized two journalist trainings with a focus on elections to ethnic women from Chin State, North-west Myanmar. This projects is not only an opportunity for the beneficiaries to develop their skills, it's also a way to facilitate the diffusion of information from isolated areas.
• Myanmar Network for Free and Fair Elections
As a young civil society organization, MYNFREL rapidly became a key stakeholder in elections related matters, and is now managing a media monitoring project for elections throughout a systematic analysis of national media (TV, radio and newspaper).
• Humanity Institute
Formed in 2012 by a youth group from Kachin State (Nothern part of Myanmar), Humanity Institute gathers today a University, a monthly magazine (the "Kachin Times") and a very active NGO. The later ensures long term observation of elections in Kachin State, including media monitoring and D-Day observation. Furthermore, they organized 4 political debates, unique in this country in transition.
• Generation Wave
Those young activists decided to involve in election's observation. They will cover Bago's region, central Myanmar, with more than a hundred of observers - half of them being women - on election's day, coming 8th of November.
• Shwe Myitmakka Media Group
This local news agency launched a bi-monthly magazine dedicated to elections in ethnic States of the country. Thus in every state the magazine "Our choice" is distributed, with information on voter educatoin and on political parties from the concerned state.
• Centre for Youth and Social Harmony
This youth group is going to launch a mobile application on civic education, "I Myanmar citizen", few days ahead of the elections, with not only information on history, geography and the Constitution of Myanmar, but also with a quiz on civic education and an interaction module with members of the Parliament.
• The Irrawaddy Magazine As one of the main magazine and website for news in Myanmar, The Irrawaddy has set up a specific plan for election's covering since July, including a special page on its website.
Chief operator and videos:
Alice Desplats, assisted by Rodolphe Chauvin
Editing :
Alice Desplats and Mikael Ferloni
Graphic creation, webdesign and integration :
Logo and One Myanmar font :
Additional editing:
Vanessa Giangrande
Jingle :
Theme song :
Geoffroy Houssin
Translation and English subtitles :
Pauline Plancq
Translation and Burmese subtitles :
Min Taw
Additional photographs :
Rodolphe Chauvin, Michelangelo Pignani, Htet Maung Oo
Millions of thanks to Saya Renaud for sharing his knowledge from Myitkyina, to Naypyitaw; to Maël and Romain for their enthusiasm and their useful comments; to Michel Baumgartner for his rigorous corrections on spelling and style, very useful when you are typing with a QWERTY keyboard; to Thusitha Perera for his attentive proof reading; to Pyae Sone and Min Taw for their kindness, good mood and help at any time ; to Jessica and Max for their hospitality ; and eventually to our friends who believed, followed and contributed to One Myanmar’s adventure !
Warning :
The comments of the interviewees contained in this documentary only represent the opinion of their authors and do not commit the directors of the documentary in any way.
Contact us : contact@mkfeditions.com
All the information broadcast on the website “one-myanman.com” is the property of MkF editions. More generally, MkF editions can neither guaranty the quality and the compatibility of the website for a specific use, nor the fact that the website is comprehensive or free of any mistake. Users are responsible for their use of the website, in accordance with the regulations in force (Law n°78-17 of January 6th, 1978, relating to data processing , filing and civil liberties, called “Loi Informatique et Liberté”).
The website one-myanmar is a publication of :
MkF éditions.
“E.U.R.L.” egistered at the Commercial Register of Paris under the number 508 136 504, with a capital of 1 000 Euros.
ntra-community VAT : FR10508136504
Headquarters : 1, rue Maison Dieu, 75014 Paris – France
©MkF éditions, 2015.
All reproduction rights are copyright for organizations and legal successors.
One-myanmar.com is hosted by:
OVH
SAS with a capital of 10 000 000 €
RCS Roubaix – Tourcoing 424 761 419 00045
Code APE 6202A
N° TVA : FR 22 424 761 419
Headquarters : 2 rue Kellermann – 59100 Roubaix – France.
Publication director : Octave KLABA
© MkF éditions, 2015. All rights reserved.
